29 Ιανουαρίου 2013
ΣΑΒΒΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ (Εισηγητής της ΝΔ) : Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε. Η συζήτηση κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, για τον Απολογισμό και τον Ισολογισμό του κράτους, αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική Κοινοβουλευτική Διαδικασία γιατί, ουσιαστικά η εκάστοτε κυβέρνηση, λογοδοτεί ενώπιον του Κοινοβουλίου, αναφορικά με την εκτέλεση του υπό συζήτηση προϋπολογισμού, και την επαλήθευση των προβλέψεων και των προσδοκιών της. Επιπλέον όμως, η συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2011, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και διδακτικής θα έλεγα σημασίας, αφού ο προϋπολογισμός του 2011 είναι ο πρώτος προϋπολογισμός, που έχει καταρτίσει η τότε κυβέρνηση μετά την υπαγωγή της χώρας, στον μηχανισμό στήριξης. Και περιλαμβάνει και τις μνημονιακές επιταγές με επιπλέον μέτρα 14,3 δις ευρώ.
Το 2011 η κρίση χρέους στην Ευρωζώνη, είχε τεθεί εκτός ελέγχου, καθώς είχε απλωθεί στις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης. Η αδυναμία των πολιτικών ηγεσιών να συμφωνήσουν σε μια στοιχειώδη αντιμετώπιση της κρίσης, και η συνεχιζόμενες πιέσεις των καιροσκόπων στην ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων, συνέθεταν ένα εφιαλτικό πάζλ που οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια στην διάλυση της Ευρωζώνης. Για την Ελλάδα, το πρωτόγνωρο δυσμενές οικονομικό περιβάλλον, είχε ως κύρια χαρακτηριστικά του, τη διαρκώς αυξανόμενη ύφεση, την διαρκή αύξηση της ανεργίας, τις υψηλές δανειακές ανάγκες του ελληνικού δημοσίου, με τις ελληνικές τράπεζες να είναι αποκλεισμένες από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές.
Όπως αποδεικνύεται σήμερα, ο προϋπολογισμό του 2011, χαρακτηρίστηκε από υπερβολικά φιλόδοξους στόχους. Είναι ενδεικτική η αποστροφή από την ομιλία του τότε Υπουργού Οικονομικών το Δεκέμβριο του 2010, κατά την συζήτηση για την έγκριση του προϋπολογισμού του 2011. Έλεγε τότε ο κύριος Παπακωνσταντίνου, το 2011 θα υπάρξει αναδιάρθρωση των δημόσιων επιχειρήσεων και θα αποκατασταθεί η αξιοπιστία της χώρας στις διεθνείς αγορές. Ενώ το 2012, θα υπάρξουν ξανά θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης και επάνοδος στις αγορές. Αξιολογώντας σήμερα την πορεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2011, και την ασκούμενη οικονομική πολιτική από την τότε κυβέρνηση, διαπιστώνουμε ότι αυτή χαρακτηρίστηκε από αστοχίες στις προβλέψεις και αποκλίσεις στους στόχους.
Αστοχία πρώτη, οι άμεσοι φόροι κάλυψαν το 40,08% των φορολογικών εσόδων, και παρουσίαζαν μείωση έναντι του προηγούμενου οικονομικού έτους του 2010, κατά 3,32% έναντι αύξησης κατά 5,57% που είχε τεθεί ως στόχος του προϋπολογισμού. Η επίτευξη τελικά του στόχου του προϋπολογισμού, ως προς τις εισπράξεις των άμεσων φόρων, οφείλεται αποκλειστικά στο γεγονός, της επιβολής του εκτάκτου ειδικού τέλους ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών.
Επιπλέον η επίτευξη και η υπέρβαση του στόχου του προϋπολογισμού στους λοιπούς άμεσους φόρους, οφείλεται σε έσοδα από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης για την καταπολέμηση της ανεργίας, έσοδα από την έκτακτη οικονομική εισφορά και ειδική εισφορά αλληλεγγύης φυσικών προσώπων, έσοδα από την επιβολή τέλους επιτηδεύματος, έσοδα από την έκτακτη εισφορά στα ποσά της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης από κατοχή επιβατηγών, ΙΧ αυτοκινήτων, σκαφών ιδιωτικής αναψυχής κλπ.
Η επιβολή των παραπάνω φορολογικών ρυθμίσεων πραγματοποιήθηκε προκειμένου να αμβλυνθούν οι διαφορές μεταξύ των προϋπολογισθεισών εισπράξεων και αυτών που πράγματι εισπράχθηκαν κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Αστοχία δεύτερη: οι έμμεσοι φόροι κάλυψαν το 59,92% των φορολογικών εσόδων και υπολείπονται από το στόχο του προϋπολογισμού κατά 12,97%, ενώ παρουσίαζαν μείωση έναντι του προηγούμενου οικονομικού έτους κατά 5,91% μολονότι είχε προβλεφθεί η αύξηση λόγω της αλλαγής του τρόπου φορολόγησης του πετρελαίου θέρμανσης.
Η υστέρηση στις εισπράξεις των άμεσων φόρων οφειλόταν κυρίως στο φόρο προστιθέμενης αξίας, στους φόρους συναλλαγών, στους ειδικούς έμμεσους φόρους κατανάλωσης καθώς και στους φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται από τα τελωνεία.
Αστοχία Τρίτη: οι προβλέψεις εξόδων τακτικού προϋπολογισμού εκτός του προϋπολογισμού δημοσίων επενδύσεων, ανέρχονταν στο ποσό των 20 δις 439 εκατομ. ευρώ. Διαμορφώθηκαν δε στον κρατικό απολογισμό στο ποσό των 152 δις 711 εκατομ. 340 περίπου χιλιάδων ευρώ, ενώ οι πραγματικές πληρωμές του κρατικού προϋπολογισμού, οι δαπάνες δηλαδή ανήλθαν τελικά σε 143 δις. 448 εκατομ. ή στο 68,8% του ΑΕΠ περίπου, παρουσιάζοντας απόκλιση σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού κατά 23,9 δις. περίπου και σε ποσοστό 19,1%.
Η απόκλιση αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση των δαπανών για την εξυπηρέτηση της δημόσιας πίστης σε σχέση με το οικονομικό έτος 2010 κατά το οποίο οι πληρωμές είχαν ανέλθει σε 111 δις 248 εκατομ. 213 χιλιάδες ευρώ. Διαπιστώνεται δε ότι οι πληρωμές είναι αυξημένες κατά 32 δις. 199 εκατομ. 835 χιλιάδες ευρώ και σε ποσοστό 28,94%, κυρίως λόγω των αυξημένων δαπανών αποπληρωμής των δανείων.
Όπως προκύπτει οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, ήταν 26,80% υψηλότερες σε σχέση με τις αρχικές.
Αστοχία τέταρτη: Δαπάνες εξυπηρέτησης δημόσιας πίστης. Κατά το οικονομικό έτος 2011 πληρώθηκε για την εξυπηρέτηση του συνολικού δημόσιου χρέους, ποσό 88 δις. 640 εκατομ. 600 χιλιάδων ευρώ, που αντιπροσωπεύει το 61,79% των πληρωμών του τακτικού προϋπολογισμού. Οι πληρωμές για την εξυπηρέτηση του συνολικού δημόσιου χρέους παρουσίαζαν αύξηση σε σχέση με το οικονομικό έτος 2010 κατά 30 δις. 507 εκατομ. 414 χιλιάδες ευρώ ή 52,48% και ανέρχονταν σε 42,51% του ΑΕΠ, έναντι 25,57% του ΑΕΠ του προηγούμενου οικονομικού έτους. Απόκλιναν δε από τις προβλέψεις του προϋπολογισμού κατά 23 δις 139 εκατομ. 58 χιλιάδες ευρώ και σε ποσοστό 35,37% έναντι 74,96% του έτους 2010.
Διαπιστώνεται με ποσοστιαία αύξηση ως προς το ΑΕΠ, ύψους περίπου 16,94% αλλά μείωση ως προς την απόκλιση ως προς τις προβλέψεις περίπου 39,59%.
Αστοχία πέμπτη: η απορροφητικότητα των κοινοτικών κονδυλίων του ΕΣΠΑ και η ωρίμανση των έργων ως προς το τέλος του 2011, παρέμεναν 4 χρόνια πριν από τη λήξη του προγράμματος πολύ χαμηλές. Το 38,9% των έργων που εντάχθηκαν στα επιχειρησιακά προγράμματα δεν είχαν ακόμα ανατεθεί και δεν είχε υπογραφεί σύμβαση με ανάδοχο προκειμένου να ξεκινήσει η υλοποίησή τους. Οι καθυστερήσεις στην ανάθεση και υλοποίηση των έργων που είχαν ενταχθεί στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ οφείλονταν κυρίως στην έλλειψη ρευστότητας και στην οικονομική αδυναμία των αναδόχων να τις υλοποιήσουν, σε προβλήματα και καθυστερήσεις σε ότι αφορά την ωρίμανση, σε ελλιπείς μελέτες καθώς και καθυστέρηση στις αδειοδοτήσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες και βεβαίως στη μεγάλη γραφειοκρατία και στη μεγάλη καθυστέρηση αξιολόγησης των προτάσεων.
Πρέπει, επίσης, εδώ να τονιστεί και η σταδιακή ετήσια αύξηση του υπολοίπου που εκκρεμεί προς είσπραξη, που αφορά, ως επί το πλείστον, βεβαιωθέντες άμεσους και έμμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών, καθώς και πρόστιμα και χρηματικές ποινές. Αυτό αποδεικνύει πως η αποτελεσματικότητα των εισπρακτικών μηχανισμών του Κράτους ήταν και είναι ακόμη πολύ χαμηλή και ενισχύει την επιτακτική ανάγκη αναδιάρθρωσης των αντίστοιχων υπηρεσιών και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς τους.
Αν τώρα επιχειρήσουμε μια πρόχειρη σύγκριση με την εκτέλεση του Προϋπολογισμού του 2012, παρότι το 2012 ήταν μια χρονιά διπλών εκλογών και άρα αδρανοποίησης κατά μεγάλο χρονικό διάστημα της κρατικής μηχανής, διαπιστώνουμε, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, την πολύ καλή εκτέλεσή του, αφού το πρωτογενές έλλειμμα και το έλλειμμα του Κρατικού Προϋπολογισμού διαμορφώθηκε χαμηλότερα έναντι των στόχων του Προϋπολογισμού και σημαντικά βελτιωμένο έναντι του προηγούμενου χρόνου. Τα έσοδα του τακτικού Προϋπολογισμού παρουσίασαν αύξηση έναντι του στόχου και έναντι του προηγούμενου έτους. Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για το δωδεκάμηνο του 2012 παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου, σημαντικά μειωμένες δε σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν την αποτελεσματική προσπάθεια της σημερινής Κυβέρνησης και του οικονομικού επιτελείου και κυρίως του αρμόδιου για θέματα εσόδων και εξόδων παριστάμενου Αναπληρωτή Υπουργού, κ. Σταϊκούρα, για πιστή εφαρμογή του Προϋπολογισμού και η επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων, που είναι στόχος του Προϋπολογισμού του 2013 και πιστεύουμε ότι θα επιτευχθεί.
Είναι γεγονός ότι ο Προϋπολογισμός του 2011 δεν πέτυχε τους στόχους που είχαν τεθεί, κυρίως επειδή τα πραγματοποιούμενα έσοδα και έξοδα απέκλιναν σημαντικά από τις προβλέψεις τους, γιατί βασίστηκαν κυρίως σε λανθασμένες και πολύ φιλόδοξες εκτιμήσεις. Ως προς το σκέλος των εσόδων, παρατηρείται υστέρηση των πραγματικών εισπραχθέντων έναντι των προβλέψεων του Προϋπολογισμού, η οποία οφείλεται κυρίως στις εισπράξεις φορολογικών εσόδων, που είναι απόρροια της μείωσης των μισθών και των συντάξεων και άρα της κατανάλωσης. Ως προς το σκέλος των δαπανών διαπιστώνεται η δημιουργία πρωτογενούς ελλείμματος ύψους 2.708.000.000 ευρώ ή 1,3% του Α.Ε.Π., ενώ διαπιστώνεται και μια αύξηση των δαπανών για την εξυπηρέτηση της δημόσιας πίστης, αύξηση των τόκων, των χρεολυσίων και των εξόδων εξυπηρέτησης, η οποία σε απόλυτα μεγέθη ανέρχεται σε 3.507.414.000 ευρώ. Το έλλειμμα της Κεντρικής Κυβέρνησης ανήλθε σε 10,85% του Α.Ε.Π., έναντι πρόβλεψης μείωσής του στο 9,2% του Α.Ε.Π..
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τα αποτελέσματα του Ισολογισμού και του Απολογισμού του 2011 μάς διδάσκουν τι πρέπει να αποφύγουμε, τι πρέπει να αλλάξουμε και πώς πρέπει να κινηθούμε. Η έξοδος από την κρίση, με τους καλύτερους δυνατούς όρους και η επιστροφή της ανάπτυξης και της απασχόλησης δεν θα πραγματοποιηθούν χωρίς κόστος. Με εθνική συνεννόηση και κοινωνική συνοχή μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση ταχύτερα και με μικρότερο κόστος. Μπορούμε να αποδείξουμε ότι είμαστε ικανοί να αλλάξουμε τη χώρα και να διαμορφώσουμε μια θετική προοπτική για το μέλλον και ιδιαίτερα για τους νέους. Πιστεύω ότι εξαρτάται από όλους εμάς. Στηρίζουμε και ψηφίζουμε τον Απολογισμό και Ισολογισμό του 2011.
ΣΑΒΒΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ (Εισηγητής της Ν.Δ.): Θέλω να θέσω μια ερώτηση, μία απορία, που, ίσως, να έχει και η κοινωνία. Συνελήφθη και οδηγήθηκε στις φυλακές ο κ. Γαβαλάς, γιατί είχε χρέη 7 εκατομμύρια ευρώ προς το Δημόσιο. Αυτά δεν δημιουργήθηκαν μέσα σε μια χρονιά, ούτε μέσα σε μία ημέρα. Δημιουργήθηκαν διαχρονικά. Όταν, λοιπόν, διαπιστώνεται, ότι ο συγκεκριμένος κύριος οφείλει αυτό το ποσό, δεν ανατρέχετε, να δείτε, ποιοι ήταν οι υπεύθυνοι της είσπραξης αυτού του ποσού, ή ποιοι του έδιναν τις φορολογικές ενημερότητες, για να συνεχίσει τη δραστηριότητά του; Εκεί δεν υπάρχει ευθύνη; Λέω ένα πρακτικό παράδειγμα, για να έχω μια συγκεκριμένη απάντηση. Και τι κάνει το Ελεγκτικό Συνέδριο, όταν έχει μια τέτοια διαπίστωση;