ΣΑΒΒΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: Θέλω καταρχήν να σας ευχαριστήσω, κύριε Πρόεδρε, καθώς και τον Υπουργό με τον οποίο θα κάνουμε τη συζήτηση για τα θέματα της ελληνικής γλώσσας των σχολείων σε όλη την υφήλιο, όπου υπάρχουν Έλληνες.Θα ήθελα να μας ενημερώσετε πώς κινείται το θέμα της 9ης Φεβρουαρίου ως παγκόσμια ημέρα της ελληνικής γλώσσας. Θα κάνω μια επισήμανση που δεν έκανα την προηγούμενη φορά, γιατί θέλω να είμαι περισσότερο τεκμηριωμένος. Νομίζω, κύριε Πρόεδρε, ότι ο όρος ελληνοφωνία για την καθιέρωση της παγκόσμιας ημέρας είναι αδόκιμος, διότι στη χώρα μας, στο ελληνικό έθνος μάλλον, δεν υπήρχαν ποτέ ελληνόφωνοι. Υπήρχαν και υπάρχουν και σήμερα, Έλληνες υπήκοοι, οι οποίοι ομιλούν την ελληνική γλώσσα. Δεν είχαμε, δηλαδή, ποτέ ως έθνος, που ως κράτος και ως λαός, υπηκόους άλλων χωρών όπως έχουν οι Γάλλοι τους Καναδούς υπηκόους από τις αποικίες τους που μιλάνε την γαλλική και ονομάζονται γαλλόφωνοι. Εμείς, έχουμε Έλληνες που ομιλούν την ελληνική γλώσσα. Εκτιμώ ότι αν δεν καθιερώσουμε τον όρο παγκόσμια ημέρα της ελληνικής γλώσσας, ίσως να έχουμε θέματα και προβλήματα και με την UNESCO, διότι η UNESCO δεν θα καθιερώσει μία ημέρα για να τιμήσει κάποιους που ομιλούν μια γλώσσα. Θα καθιερώσει μία ημέρα για να τιμήσει ή για να ενισχύσει την αξία και την προσφορά της συγκεκριμένης γλώσσας στον παγκόσμιο πολιτισμό.

Θεωρώ, λοιπόν, ότι αυτό το θέμα πρέπει να το δούμε με πολλή προσοχή για να μην αντιμετωπίσουμε στη συνέχεια αυτά τα προβλήματα.

Θα ήθελα να πω και κάτι ακόμη στον κ. Υπουργό. Έχει γίνει τον Οκτώβριο 2016 – ίσως εσείς να μην είστε αρμόδιος να μας απαντήσετε – ένα αίτημα από την ελληνική κοινότητα της Ιταλίας, να δημιουργηθεί ένα κέντρο ελληνικής γλώσσας στην Νάπολη. Αυτό έχει δοθεί στην κυρία Ρουμελιώτου, η οποία είναι συντονίστρια στην περιοχή και έχει διαβιβαστεί στο Υπουργείο Παιδείας στην κυρία Ταβουλάρη, η οποία είναι διευθύντρια κάποιου τμήματος. Αν θέλετε, να μας ενημερώσετε που βρίσκεται αυτό το θέμα.

ΣΑΒΒΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ (Αντιπρόεδρος της Επιτροπής): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Να ξεκινήσω από εσάς κ. Καζάζη. Βεβαίως το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας είναι σημαντικό, κάνει σπουδαίο έργο, όμως δεν μπορεί να υποκαταστήσει ούτε τα σχολεία, ούτε την εκπαίδευση, ούτε το κράτος. Αυτό είναι το πρώτο δεδομένο που πρέπει να δούμε και, όπως πολύ σωστά είπατε, το κράτος, με βάση και το Σύνταγμα, με το άρθρο 108, έχει την ευθύνη να παρέχει μόρφωση, παιδεία στους Έλληνες απόδημους.

Άρα, πρέπει να ξεκινήσουμε από εκεί κύριε Υπουργέ. Έχουμε υποχρέωση και καθήκον διαχρονικό, να στηρίξουμε την εκπαίδευση των αποδήμων και, πολύ σωστά είπατε στην τοποθέτησή σας, ότι μέχρι την 2η γενιά διατηρείται η γλώσσα, από κει και πέρα χάνεται. Βεβαίως, αυτό σημαίνει δαπάνες, αυτό σημαίνει χρήματα. Ακούσαμε και τον κ. Πρόεδρο και την κυρία Τριανταφύλλου, ότι οι δαπάνες συνεχώς μειώνονται και εσείς σε μια τοποθέτηση σας πριν από λίγο διάστημα, καθ’ υπερβολή εκτιμώ για να δώσετε έμφαση στο πρόβλημα, είπατε: « Καλύτερα να χάσουμε νησιά, παρά την ελληνική γλώσσα». Δεν το εννοούσατε, νομίζω ότι μιλήσατε μεταφορικά για να τονίσετε ακριβώς τη σημασία που έχει η διδασκαλία και η διατήρηση της ελληνικής γλώσσας στους Έλληνες αποδήμους.

Αφού συζητάμε  για αυτό, πρέπει να ρωτήσω το εξής, αν μπορείτε να μου απαντήσετε, δεν είστε ο αρμόδιος. Ακούσαμε τον κ. Υπουργό πριν μερικές μέρες να λέει, νομίζω σε μια τηλεοπτική συνέντευξη, ότι οι ομογενείς- οι απόδημοι- πρέπει να αναλάβουν οι ίδιοι τις δαπάνες της εκπαίδευσής τους. Δεν ξέρω τι εννοούσε, δεν κατάλαβα τι εννοούσε, αλλά νομίζω ότι η δήλωση ήταν ατυχής, το Ελληνικό Κράτος έχει αυτή την υποχρέωση.

Πρέπει να ιεραρχήσουμε και να σταχυολογήσουμε. Τα μεγαλύτερα προβλήματα σήμερα υπάρχουν στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, είναι γνωστό αυτό, γιατί εκεί είναι και η 4η και η 5η γενιά και έχουμε πολλά χρόνια απόδημους εκεί. Κατά τη δική μας εκτίμηση, το καταθέτουμε και το συζητάμε, ότι το πρώτο και σημαντικό πρόβλημα είναι οι εκπαιδευτικοί και η αμοιβή τους. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως ξέρετε, οι εκπαιδευτικοί- αυτοί που διδάσκουν δηλαδή στα 400 περίπου σχολεία που υπάρχουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, από τα οποία  μόνο 12-13 είναι πρωινά και τα άλλα όλα είναι απογευματινά- οι δάσκαλοι πληρώνονται από τις Κοινότητες. Είναι ελάχιστοι οι εκπαιδευτικοί που αποσπώνται από την Ελληνική Πολιτεία στις Ηνωμένες Πολιτείες και εκεί έχουν το εξής πρόβλημα. Εκεί δεν υπάρχουν εκπαιδευτικοί με ικανότητες και προσόντα, δηλαδή δεν υπάρχουν δάσκαλοι από την Ελλάδα για να διδάξουν σωστά τη γλώσσα. Ο ομογενής, που προφανώς εκπαιδεύτηκε και έμαθε εκεί την γλώσσα, δεν μπορεί να τη μεταφέρει σωστά στον μαθητή, άρα χρειάζονται δάσκαλοι- εκπαιδευτικοί από την Ελλάδα.

Επίσης, εάν θέλουμε να έχουμε δασκάλους, οι οποίοι να εκπαιδεύονται εκεί και να διδάσκουν εκεί, θα πρέπει να προβλέψουμε ένα Παιδαγωγικό Κέντρο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκεί έγινε μια προσπάθεια- μια πρόταση στον κ. Πελεγρίνη- και δεν ξέρουμε πού βρίσκεται αυτή η πρόταση, αν υπάρχει, αν προχώρησε ή αν σταμάτησε, να δημιουργηθεί ένα Εκπαιδευτικό Κέντρο που να εκπαιδεύει δασκάλους στις Ηνωμένες Πολιτείες και θα ήθελα να το αναζητήσουμε αυτό το θέμα και να δούμε πού βρίσκεται.

Τα προβλήματα στην Εκπαίδευση νομίζω ότι είναι παρεμφερή, βέβαια με ιδιαιτερότητες, όπως σε όλη την Ελλάδα. Στην Ευρώπη ας πούμε και ειδικά στη Γερμανία, έχουμε το γεγονός ότι τα ελληνόγλωσσα σχολεία δεν είναι ισότιμα με τα σχολεία της χώρας υποδοχής, της Γερμανίας, για να μπορούν οι απόφοιτοι να σπουδάζουν και να γίνονται δεκτοί στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Έγινε μια προσπάθεια του 2001, άνοιξε μια συζήτηση και ένας διάλογος για να γίνουν ισότιμα, αλλά δεν ξέρουμε που βρίσκεται και πως προχωράει.

Εκεί βέβαια στη Γερμανία κύριε Πρόεδρε, το γνωρίζετε πολύ καλά, έχουμε το πολύ σημαντικό θέμα του σχολείου του Μονάχου, που πρέπει να λύσουμε. Θα είναι ντροπή για όλους μας, αν αυτή τη μάχη τη χάσουμε.

Πάνω-κάτω λοιπόν τα προβλήματα σε όλο τον κόσμο είναι αυτά. Πρέπει να γίνει μια στρατηγική όσον αφορά τους δασκάλους, τα σχολεία και αν θέλετε, να καταθέσουμε και μια πρόταση- νομίζω ότι θα είναι ομόφωνη- να μην μειώνονται οι δαπάνες για την Εκπαίδευση των αποδήμων, να αυξηθούν τα χρήματα και να καλύψουνε τις ανάγκες. 

Ακούσαμε, ότι υπάρχουν 45.000 μαθητές και 900 εκπαιδευτικοί, 12 συντονιστές, όπου δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες. Αυτό σημαίνει απώλεια εδάφους, ουσιαστικά, για τη χώρα μας. Πρέπει, λοιπόν, σ’ αυτό να είμαστε όλοι σύμμαχοι και είμαστε, να πιέσουμε προς αυτή την κατεύθυνση, έτσι ώστε οι κυβερνήσεις να μην προβαίνουν σε δαπάνες. Δεν νομίζω, ότι το πρόβλημα της χώρας να λυθεί αν μειώσουμε 10 – 20 εκατομμύρια τις δαπάνες της εκπαίδευσης στον απόδημο.

Πρέπει – εσείς κύριε Υπουργέ, μπορείτε να το κάνετε – να κάνουμε και κάποια συνέδρια και στον προγραμματισμό να συμμετέχουν και ομογενείς. Θα πάμε στη Γερμανία, θα πάμε στην Ευρώπη, να συζητήσουμε με τους απόδημους, να συμμετέχουν και αυτοί που ξέρουν καλύτερα τα προβλήματα, να μην γίνονται όλα από Ελλαδίτες, οι οποίοι τα γνωρίζουμε θεωρητικά. Αυτοί που αντιμετωπίζουν τα προβλήματα στην πράξη πρέπει να μας καταθέσουν τις απόψεις τους και πάνω σ’ αυτή τη βάση να κάνουμε έναν μακροχρόνιο σχεδιασμό, για να αντιμετωπιστεί αυτό το θέμα. Αν το αφήσουμε και μείνουμε στις συζητήσεις, όπως μένουμε όλα αυτά τα χρόνια, σε μερικά χρόνια θα κλαίμε γιατί δεν θα μιλούν την ελληνική γλώσσα, δυστυχώς και οι απόδημοι στην Ευρώπη, όπως συμβαίνει στις υπερατλαντικές Αμερική και Αυστραλία.