19 Μαΐου 2015
Σάββας Αναστασιάδης«Το 2007 ξέσπασε η οικονομική κρίση στις ΗΠΑ, όταν εμφανίστηκε το πρόβλημα των στεγαστικών δανείων χαμηλής εξασφάλισης.
Τότε το πρόβλημα εκείνο, λόγω του μεγέθους του, προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις στον κτηματομεσιτικό και εν γένει τραπεζικό τομέα των ΗΠΑ αλλά και της Ευρώπης, με αποτέλεσμα να απειληθεί η παγκόσμια οικονομία και να μπει σε έναν κύκλο ύφεσης.
Παρά τα μέτρα που έλαβε τότε η κυβέρνηση των ΗΠΑ, η κατάρρευση της Lehman Brothers, το Σεπτέμβριο του 2008, δημιούργησε ένα τσουνάμι καταστροφικών εξελίξεων στον τραπεζικό τομέα της Ευρώπης, με τραπεζικούς κολοσσούς να κρατικοποιούνται, για να αποτραπεί η κατάρρευσή τους.
Την περίοδο εκείνη, παρ’ ότι η κρίση δεν κτύπησε καθοριστικά τον τραπεζικό τομέα της χώρας μας, λόγω μειωμένης έκθεσης των ελληνικών τραπεζών σε τοξικά ομόλογα, ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, για να καθησυχάσει τον κόσμο και να αποτρέψει κύμα φυγής καταθέσεων από τις τράπεζες, έκανε διάγγελμα και εγγυήθηκε τις καταθέσεις των Ελλήνων καταθετών, μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ.
Τότε, παρότι η Ελλάδα δεν επλήγη από την οικονομική κρίση, στο βαθμό που είχαν πληγεί οι οικονομίες των άλλων χωρών της Ε.Ε., άρχισαν να εμφανίζονται τα σημάδια της κρίσης στον στεγαστικό και κατ’ επέκταση στον κατασκευαστικό τομέα.
Ενώ η κρίση είναι σε εξέλιξη στην Ευρώπη και παρότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι θωρακισμένο, η ελληνική κυβέρνηση προβαίνει στη διασφάλιση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, με τη χορήγηση 28 δισ. Ευρώ.
Η κυβέρνηση Καραμανλή παρακολουθεί από κοντά την κρίση και με την ενέργειά της αυτή, που τότε λοιδορήθηκε από ανεύθυνους λαϊκιστές, ότι δήθεν στηρίζει τους τραπεζίτες, φροντίζει για την σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος, για να μπορέσει η χώρα να αντιμετωπίσει εκ του ασφαλούς την οικονομική κρίση που είναι σε εξέλιξη.
Η κατάσταση που δημιουργήθηκε στην Ε.Ε., με αφορμή την κρίση των στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ και την κατάρρευση της Lehman Brothers, πέραν από την ανάδειξη των αδυναμιών του τραπεζικού συστήματος, έφερε στην επιφάνεια το ζήτημα του χρέους των ευρωπαϊκών χωρών, αυτό που ονομάζουμε κρίση χρέους της Ευρωζώνης.
Τότε αρχίζει να αναπτύσσεται προβληματισμός για τον τρόπο με τον οποίο θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί η κρίση χρέους.
Ως αποτέλεσμα της κρίσης που ήταν σε εξέλιξη, η Ελλάδα, παρουσίασε το 2008 ύφεση -0,2% και έλλειμμα 9,8%.
Παρότι ο δείκτης της ύφεσης ήταν από τους καλύτερους στην Ευρώπη, το έλλειμμα ήταν αυτό που έβαλε την Ελλάδα στο στόχαστρο.
Η κυβέρνηση Καραμανλή αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο και αφού πρώτα φροντίζει να εξασφαλίσει τα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας για ολόκληρο το 2009, με εξωτερικό δανεισμό που γίνεται με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους, για τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας αλλά και της παγκόσμιας οικονομικής συγκυρίας, επιδιώκει να διασφαλίσει την πολιτική συναίνεση και σταθερότητα, για να αντιμετωπιστεί συνολικά το πρόβλημα που είναι σε εξέλιξη στην εθνική οικονομία.
Ενώ εισερχόμαστε στο 2009, ο τότε Πρωθυπουργός αναζητεί συναίνεση στο ζήτημα της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, η οποία θα γίνει την Άνοιξη του 2010.
Η συναίνεση αυτή είναι απαραίτητη προϋπόθεση για πολιτική σταθερότητα, η οποία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη διαχείριση της οικονομικής κρίσης.
Τότε, την Άνοιξη του 2009, την πιο κρίσιμη στιγμή που απαιτούνταν πολιτική αλλά και εθνική υπευθυνότητα, πρυτάνευσε η ανευθυνότητα, η εξουσιομανία και ο λαϊκισμός από πλευράς της Αντιπολίτευσης και κυρίως από πλευράς του ΠΑΣΟΚ, όπως ακριβώς έγινε, πρόσφατα, το 2014, από τον ΣΥΡΙΖΑ και από τον Τσίπρα.
Τότε ο Γιώργος Παπανδρέου, με την άρνησή του να συναινέσει στην επιλογή του προσώπου του Προέδρου της Δημοκρατίας, δημιούργησε περιβάλλον πολιτικής αστάθειας στην πατρίδα μας, με καταστροφικά αποτελέσματα που πληρώνουμε μέχρι σήμερα.
Την ίδια στιγμή αντιπολίτευση και συνδικαλιστικό κατεστημένο, τορπίλιζαν οποιαδήποτε προσπάθεια της κυβέρνησης Καραμανλή να πάρει περιοριστικά μέτρα, για να αντιμετωπιστεί η κρίση.
Τότε, αν συναινούσαν ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ στο ένα δέκατο των μέτρων από αυτά που έχουμε ήδη λάβει την μνημονιακή εποχή και ποιος ξέρει πόσα άλλα θα ετοιμάζεται να πάρει η παρούσα κυβέρνηση, δεν θα είχαμε μπει ποτέ σε «πρόγραμμα διάσωσης» και δεν θα είχε οδηγηθεί η κοινωνία και η χώρα σε αυτή την περιπέτεια.
Έτσι, ως αποτέλεσμα της ανεύθυνης και εγκληματικής στάσης της αντιπολίτευσης, η πατρίδα μας το 2009, που ήταν η κομβική χρονιά της κρίσης, αντί να πάρει μέτρα και αντί να θωρακιστεί, μέσα σε καθεστώς και κλίμα πολιτικής αστάθειας οδηγήθηκε στις εκλογές του «λεφτά υπάρχουν».
Στις εκλογές του Οκτωβρίου του 2009, που προκάλεσε η εγκληματικά ανεύθυνη στάση της Αντιπολίτευσης στην πιο κρίσιμη στιγμή της νεότερης ιστορίας της πατρίδας μας, ο Καραμανλής πήγε με κεντρικό σύνθημα «Αν κερδίσουμε τις εκλογές θα πάρουμε μέτρα, για να διασφαλίσουμε το μέλλον των επερχόμενων γενεών».
Ο τότε αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης πήγε με σύνθημα «Λεφτά υπάρχουν», τα οποία μάλιστα μοίραζε ως αντίδωρο στους ψηφοφόρους του, την ίδια στιγμή που συνομιλούσε κρυφά με τον Στρός Καν για την υπαγωγή της χώρας στο ΔΝΤ.
Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, μόλις ανέλαβε την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας, τον Οκτώβριο του 2009, και ενώ γνώριζε την πραγματική κατάσταση της οικονομίας (ενημέρωση από τον Προβόπουλο τον Αύγουστο του 2009), αντί να πάρει αμέσως μέτρα, μοίραζε χρήματα που δεν υπήρχαν και έπραξε ότι ήταν δυνατόν για να οδηγήσει τη χώρα στη μέγγενη του ΔΝΤ,
Το έλλειμμα του 2009, που άνοιξε τον δρόμο για την είσοδο της χώρας στο μνημόνιο, ήταν απόρροια μεθοδευμένης αλλοίωσης στοιχείων. Η έκθεση της Eurostat βασίστηκε στα αλλοιωμένα στοιχεία που είχε δώσει η τότε Κυβέρνηση.
Τα ανοίγματα στα δημόσια οικονομικά το 2009 ήταν, βεβαίως, μεγάλα γιατί επηρεάστηκαν σημαντικά από την οικονομική κρίση, όμως θα ήταν διαχειρίσιμα αν εφαρμόζονταν μια αυστηρή δημοσιονομική πολιτική, που δεν θα είχε ως κύρια χαρακτηριστικά την βίαιη προσαρμογή σε μεταρρυθμίσεις, οι οποίες διέλυσαν τον κοινωνικό ιστό και την παραγωγική βάση της χώρας.
Το ΔΝΤ δεν ήταν απαραίτητο να έλθει και να ελέγχει για χρόνια τα οικονομικά της χώρας.
Η τότε κυβέρνηση Παπανδρέου, τους πρώτους μήνες της διακυβέρνησης της, έκανε ότι ήταν δυνατόν ,λόγω και έργο, για να χειροτερέψει την οικονομική κατάσταση της χώρας, έτσι ώστε η ένταξη της χώρας σε πρόγραμμα του ΔΝΤ να μοιάζει μονόδρομος,
Αγνόησε όλες τις φωνές εντός και εκτός της χώρας, συμπεριλαμβανομένου και του τότε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Α. Σαμαρά και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που του συνιστούσαν λήψη άμεσων οικονομικών μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Υπήρξε, όπως όλα δείχνουν, σκηνοθεσία για να οδηγηθούμε στις αγκαλιές του ΔΝΤ και μάλιστα με συμφωνία που όπως εκ των υστέρων αποδεικνύεται δεν διαπραγματεύτηκε η τότε κυβέρνηση, ενώ δέχθηκε τον επώδυνο μηδενισμό του ελλείμματος, όταν σε όλες της άλλες χώρες το όριο είναι 3% επί του ΑΕΠ, σύμφωνα με τη συνθήκη του Μάαστριχτ.
Όλες οι κυβερνήσεις που άσκησαν διακυβέρνηση μετά την είσοδο της χώρας στο ΔΝΤ, αναγκάστηκαν να εφαρμόσουν πολιτική σκληρής λιτότητας
Το ίδιο, εκτιμώ, ότι θα κάνει και η σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ καθώς η λύση που επιβλήθηκε από την τότε κυβέρνηση, προδιέγραψε την πορεία της χώρας για τα επόμενα χρόνια, άσχετα αν άλλα έλεγαν προεκλογικά.
Η προσπάθεια της τότε κυβέρνησης, του ΠΑΣΟΚ, να αποδώσει την ευθύνη στην προηγούμενη κυβέρνηση, της ΝΔ, είναι από πολιτικής και οικονομικής ανάλυσης δεν στέκεται στη λογική.
Το αντικείμενο λοιπόν της παρούσης Εξεταστικής Επιτροπής, κατά την άποψή μου πρέπει να εστιαστεί κυρίως:
• Στις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν για τις αλλαγές των δημοσιονομικών στοιχείων το τελευταίο τρίμηνο του 2009
• Στα πρόσωπα που συμμετείχαν στις διαδικασίες αυτές
• Στα πρόσωπα που έδωσαν εντολές για να ακολουθηθούν οι συγκεκριμένες διαδικασίες
• Στα κίνητρα των προσώπων που συμμετείχαν στη διαδικασία της υπαγωγής της χώρας μας στο «πρόγραμμα διάσωσης.
Χωρίς να αποκλείω καμία άλλη περίοδο όπως αυτή έχει περιγραφεί και οριοθετηθεί από την εισήγηση του κ. Σταϊκούρα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ανεξαρτήτως των κινήτρων που οδήγησαν στη συγκρότηση της Εξεταστικής Επιτροπής, έχουμε εθνική ευθύνη απέναντι στην κοινωνία και την πατρίδα να εξιχνιάσουμε αυτήν την υπόθεση.
Είναι αναγκαία η διερεύνηση, σε βάθος, του παρασκηνίου της προσφυγής της χώρας στο ΔΝΤ, τον Μάιο του 2010, που όπως φαίνεται, ούτε τόσο “απλή” ήταν ούτε τόσο “αθώα” όσο την εμφάνισαν ο κ. Παπανδρέου και οι επιτελείς του.
Πρόκειται για ιστορική στιγμή και οφείλουμε όλοι να προσπαθήσουμε να φωτίσουμε τα “αν” και τα “πώς”.
Η κατάσταση της πατρίδας μας είναι τόσο κρίσιμη, που επιβάλλεται να είμαστε υπεύθυνοι και δίκαιοι, να κινηθούμε πάνω από κομματικά ή άλλα συμφέροντα, χωρίς ιδεολογικές, κομματικές και προσωπικές προκαταλήψεις και να αναζητήσουμε την αλήθεια.
Και αν αποδειχθεί ότι υπήρξε παραχάραξη στοιχείων δεν μπορεί να υπάρξει παραγραφή ούτε ευθυνών ούτε υπευθύνων.
Θα είναι τραγικό αν μείνει σε κάποιους η υποψία ότι κάτι έγινε αλλά στην πορεία κουκουλώθηκε.
Θα δηλητηριάσει ακόμη περισσότερο την ήδη δηλητηριασμένη πολιτική ζωή της χώρας.
Και πιστεύω ότι ήταν λάθος που αυτό δεν έγινε από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, δηλαδή δημιουργία εξεταστικής επιτροπής για την υπαγωγή της Χώρας στο καθεστώς των μνημονίων και της επιτήρησης.
Γιατί αν είχε γίνει και είχαν βγει τα σωστά συμπεράσματα, θα είχαμε αποφύγει ως χώρα και ως πολιτικό σύστημα να κάνουμε το ίδιο λάθος με αφορμή και πάλι την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας τον Μάρτιο του 2015.
Ένα λάθος που έχει αρχίσει να φαίνεται με την υφεσιακή πορεία της καταταλαιπωρημένης οικονομίας της πατρίδας μας, το οποίο ειλικρινά ελπίζω και εύχομαι, να μην πληρώσουμε με ένα τρίτο και πιο δυσβάστακτο μνημόνιο.